In zijn ruim honderdjarige bestaan is Heijmans uitgegroeid van een stratenmakerij tot wegenbouwer, bouwer van woningen, winkels en bedrijfspanden en ontwikkelaar van woonwijken, winkelgebieden en bedrijvenparken. Vandaag staat Heijmans voor een nieuwe, grote transformatie.
‘Je kunt als bedrijf alleen succesvol blijven als je steeds weer weet in te spelen op nieuwe marktomstandigheden’, zegt Marc de Vreede. Hij is directievoorzitter van het onderdeel Heijmans Bouw & Techniek, dat gespecialiseerd is in woningbouw en utiliteitsbouw. ‘Daarom hebben wij onlangs onze nieuwe strategie tot en met 2030 vastgesteld.’
Wat is de basis van die strategie?
‘We hebben vijf belangrijke thema’s aangewezen: welzijn, verbinding, maakbaarheid, duurzaamheid en teams. Voor elk van die thema’s hebben we bold statements geformuleerd. Dat zijn uitdagende toekomstperspectieven voor 2030. Ze zijn uitdagend en zijn niet makkelijk te halen; daarvoor moeten we onszelf stretchen.’
Verbinding is het thema van dit magazine en het is dus ook een thema van Heijmans. Wat betekent verbinding voor jullie?
‘Onze organisatie maakt deel uit van een keten. Wij zijn een belangrijke schakel tussen de klant en alle partijen die achter ons zitten in het proces, zoals kennispartners, onderaannemers en leveranciers. Dat vraagt van ons een sterke regierol, zodat partijen goed samenwerken en alles voor de klant soepel verloopt. Wij hechten veel belang aan cocreatie met andere partijen. Dat doen we door samen te werken met kennisinstellingen en start-ups, waardoor we maximale waarde toevoegen in de keten. En ook de samenwerking met Lakehouse is een mooi voorbeeld van verbinding: wij willen onze klanten inspireren met verrassende talenten en Lakehouse helpt ons vanuit een partnerschap om deze visie waar te maken.’
Verbinding komt ook terug in een ander Heijmansthema: teams. Waarom is dat een belangrijk thema voor jullie?
‘Dat heeft te maken met de veranderopgave waar we voor staan. Het aantal vakmensen in de uitvoering neemt de komende jaren sterk af, terwijl de tijd waarin producten volwassen worden, steeds korter wordt. Binnen de woningbouw wachten kopers geen jaren meer tot hun appartement gebouwd is. Die combinatie van krapte en snelheid maakt dat we onze projecten op een andere manier moeten gaan uitvoeren. Om sneller te bouwen, ontwikkelen we concepten op basis van functionele bouwstenen. Deze bouwstenen worden vaak offsite gebouwd en vervolgens naar de bouwplaats gebracht. We gaan steeds meer van onsite- naar offsiteproductie. De ultieme vorm van bouwen met bouwstenen is industrieel bouwen. Dat doen we op dit moment al in onze houtskeletbouwfabriek. Met de bouwstenen die we daar maken, fabriceren we in één dag een complete eengezinswoning. En met compleet bedoel ik echt met alles erop en eraan. De toiletborstelhouder zit er zelfs al in. Die elementen laden we op vier vrachtwagens en rijden we naar de locatie waar de fundering al klaar is. Het huis staat dan in ruim een dag overeind. Op die manier realiseren we momenteel 88 woningen voor Woonstichting ’thuis in Eindhoven. En de fabriek is voor 2024 al goed gevuld.’
‘Met deze manier van werken kunnen we grote stappen zetten, ook op het gebied van kwaliteit en veiligheid. Maar het betekent wel dat we projecten op een andere manier moeten organiseren. Digitalisering speelt daarbij een grote rol. De woningen die we uit de houtskeletbouwfabriek leveren, configureren we eerst digitaal in een 3D-model. Als dat model klaar is, stuurt het de machines in de fabriek rechtstreeks aan. In de toekomst zullen consumenten op deze manier zelf hun woning samenstellen, met hier een erker en daar een dakopbouw. Al die opties zijn van tevoren al bedacht en uitgewerkt. Als de kopers tevreden zijn over het huis dat ze hebben ze samengesteld, leggen ze de configuratie vast en gaan de machines aan het werk. Dit betekent een totaal nieuwe manier van werken voor ons en daarvoor is het belangrijk om aandacht te besteden aan teams. Het management begeleidt de teams naar een nieuwe manier van werken.’
‘De combinatie van krapte op de arbeidsmarkt en de snelheid waarmee producten volwassen worden, vraagt om een andere manier van werken.’
Hoe gaan jullie om met zulke grote veranderingen?
‘Niemand houdt van veranderen, maar het wordt wel van ons gevraagd. Het is heel belangrijk dat we goed aan onze medewerkers duidelijk maken wat er verandert, waarom we daarvoor kiezen, wat het voor hun werk betekent en wat het oplevert. Eerlijkheid en kwetsbaarheid zijn daarbij essentieel. Ik weet zelf ook niet precies wat er allemaal gaat gebeuren. Bij een transformatie moet je leren omgaan met onzekerheid, je hebt niet alle antwoorden. Het management bekijkt in welke organisatiedelen de verandering het grootst is of de meeste stress veroorzaakt. Daar geven we steun en laten we weten dat het niet raar is als je nieuwe dingen spannend vindt. Wij streven naar een bedrijfscultuur waarin maximale ruimte is voor ontwikkeling en kwetsbaarheid. Durven praten over veranderingen waar je tegen opziet, haalt de spanning ervan af. Bovendien hoeft niet alles in één keer, maar veranderen we stap voor stap. Mensen krijgen de tijd om die stappen te zetten, het is een traject.’
Betekent de transformatie ook dat jullie mede- werkers nodig hebben met andere specialismen dan voorheen?
‘Absoluut. We hebben het afgelopen jaar bij Heijmans Bouw & Techniek 350 nieuwe medewerkers aan- genomen, onder andere voor functies die we drie jaar geleden nog niet hadden. Ik verwacht dat de helft van de functies die we in 2030 hebben, nu nog niet bestaat. Een mooi voorbeeld van een nieuwe functie bij ons is de rol van data scientist. Dankzij de systemen die we bij onze klanten installeren, beschikken we over talloze gegevens die inzicht bieden in wat ze nodig hebben. Als huisvestingspartner van het Nationaal Militair Museum in Soesterberg weten wij bijvoorbeeld door CO2-metingen in welke delen van het museum het druk is en in welke het rustig is. Dat geeft inzicht in hoe interessant bezoekers verschillende tentoonstellingsdelen vinden, en daar kan het museum op inspelen. Zo zijn er veel meer kengetallen waarmee we het gebruik van gebouwen kunnen optimaliseren. Denk hierbij aan het redu- ceren van energieverbruik en afvalstromen, of het optimaliseren van de bezetting en het gebruik van utilitaire gebouwen.’
Vraagt een ander type medewerkers ook om een andere manier van leidinggeven?
‘De gevraagde competenties van de mensen die bij ons werken, verschuiven inderdaad. De kwaliteiten die een projectmanager nodig heeft, veranderen daardoor. We willen een grote diversiteit in competenties en sturen op een personeelsopbouw die een goede afspiegeling is van de maatschappij. Diversiteit zorgt voor een betere besluitvorming. Wat houding en gedrag betreft zoeken we naar resultaatgerichtheid, eigenaarschap, transparantie, kwetsbaarheid en eerlijkheid. We hebben mensen nodig die zeggen: “Wat kan ik doen en hoe kunnen we samen verder komen?” Dat zijn waarden die we in onze cultuur verankeren, want het bedrijf dat zich het best kan aanpassen aan de omstandigheden, is de winnaar van morgen. Daarbij helpt Lakehouse ons heel goed. De consultants leven zich goed in onze cultuur in en zoeken naar mensen die niet alleen de juiste competenties hebben, maar ook in de cultuur passen. Het gaat erom dat mensen gelukkig worden in ons bedrijf, want dan creëren we de grootste meerwaarde voor onze klanten.’
Dat is belangrijk nu het moeilijk is om aan vakmensen te komen. Hoe gaan jullie om met de krapte op de arbeidsmarkt?
‘We willen aantrekkelijk zijn voor nieuwe medewerkers. We dragen uit dat wij staan voor duurzaamheid, digitalisering, welzijn en de maakkant. Dat zijn zaken waaraan mensen graag willen bijdragen. Verder besteden we veel aandacht aan onze bedrijfscultuur. Heijmans is een beursgenoteerde onderneming, maar we zijn regionaal georganiseerd, met oog voor de menselijke maat. We zorgen voor een goede introductie om nieuwe medewerkers wegwijs te maken. Het gele Heijmans-hart is voelbaar: mensen verbinden zich aan Heijmans en wij verbinden ons aan onze mensen. Doordat we hier consequent in zijn, merken mensen dat het echt is. We weten wie we willen zijn en we vinden de medewerkers die daarbij passen. Ik merk dat we de flow mee hebben en dat mensen de weg naar ons bedrijf weten te vinden. Ik voel de verantwoordelijkheid om dat vast te houden, want dan hebben we een mooie tijd samen.’
Hoe ervaren jullie de samenwerking met Lakehouse? Is hierbij ook sprake van verbinding?
‘De samenwerking met Lakehouse is een partnerschap. De consultants van Lakehouse steken er veel energie in om onze behoeften te begrijpen. Daardoor weten ze steeds beter welke mensen bij ons succesvol zullen worden, en vinden ze kandidaten die zich echt thuis voelen bij Heijmans. Ook denken ze met ons mee over bestaande en nieuwe functieprofielen. Het is zelfs voorgekomen dat ze moesten werven voor een functie waarvoor we nog niet eens een naam hadden. Hoe ziet de ideale kandidaat er dan uit en waar haal je die vandaan? Om dat te bepalen, moet je elkaar goed begrijpen. Het is een groot compliment dat Lakehouse daarin is geslaagd.’
